Yapay Zeka Destekli Araçların Kullanım Politikası

Journal of Sports Science Academy (JOSSA), yapay zeka (YZ) teknolojilerinin bilimsel araştırmalarda artan rolünü dikkate almakta ve bu teknolojilerin etik, şeffaf ve sorumlu bir şekilde kullanımını teşvik etmektedir. Bu politika, yazarların, hakemlerin ve editörlerin yapay zeka destekli araçları nasıl ve hangi sınırlar dahilinde kullanabileceğine ilişkin ilkeleri belirlemektedir.

1. Yazarlar İçin Yapay Zeka Kullanımı İlkeleri

1.1. Metin Üretimi ve Yazım Desteği

Yazarlar; yazım denetimi, dil düzenleme, çeviri, biçim önerisi veya sınırlı metin üretimi gibi teknik amaçlarla ChatGPT, Grammarly, DeepL gibi YZ tabanlı araçları kullanabilirler. Ancak bu araçlar, makalenin özgün bilimsel katkısını oluşturmamalıdır.

1.2. İçerik Sorumluluğu

Yapay zeka araçlarıyla düzenlenmiş ya da oluşturulmuş tüm içeriklerin doğruluğu, bilimsel geçerliliği, etik uygunluğu ve özgünlüğü tamamen yazar(lar)ın sorumluluğundadır.

1.3. Açıklama Zorunluluğu:

Yazar(lar), yapay zeka destekli araçlardan faydalandıkları durumlarda bu durumu açıkça beyan etmelidir. Makalenin sonunda ayrı bir başlık altında yer alacak “Yapay Zeka Kullanım Beyanı” ile kullanılan araç(lar), kullanım amacı ve kapsamı belirtilmelidir. Örnek bir ifade şöyledir:

“Bu çalışmanın yazım sürecinde OpenAI tarafından geliştirilen ChatGPT aracı, yalnızca dil düzenleme amacıyla kullanılmıştır. Tüm bilimsel içerik yazar(lar) tarafından oluşturulmuştur ve yapay zekadan bilimsel veri, analiz veya yorum desteği alınmamıştır.”

1.4. YZ ile Üretilmiş İçeriğin Sınırlandırılması

YZ araçları tarafından üretilen içerik, makalenin temel bilimsel katkısını oluşturmamalıdır. Literatür analizi, özgün bulgu yorumu, sonuç çıkarımı ve akademik tartışma bölümleri yalnızca insan katkısıyla oluşturulmalıdır.

1.5. Görsel ve Grafik İçeriklerde YZ Kullanımı

Midjourney, DALL·E, Adobe Firefly gibi YZ tabanlı araçlarla üretilmiş görsel, tablo veya şekiller yalnızca destekleyici amaçla kullanılabilir. Bu içerikler bilimsel veriye dayalı olmalı ve görselin üretim yöntemi ile kullanılan araç(lar) açıkça belirtilmelidir.

1.6. Veri Analizi Amaçlı YZ Kullanımı

YZ destekli analiz araçları (örneğin AutoML platformları, Python temelli modeller, SPSS AI eklentileri) veri analizi sürecini kolaylaştırmak için kullanılabilir. Kullanılan araçlar ve sürümleri açıkça belirtilmeli, analiz sonuçlarının bilimsel yorumu yazar tarafından yapılmalı ve bu yorumların sorumluluğu yazar(lar)a ait olmalıdır.

2. Hakemler ve Editörler İçin Yapay Zeka Kullanımı

2.1. Hakemlik Süreci

Hakemler, değerlendirme sürecinde yalnızca yazım ve biçim düzeltmeleri amacıyla YZ destekli araçlardan faydalanabilir. Ancak değerlendirme raporları, tamamen insan değerlendirmesine dayanmalı ve doğrudan YZ üretimi olan içerikler yazarla paylaşılmamalıdır.

2.2. Gizlilik İlkesine Uyum

Hakemler ve editörler, çift kör hakemlik sürecinin gizliliğini korumakla yükümlüdür. Makale metinleri, şekiller, tablolar veya veri setleri herhangi bir yapay zeka platformuna yüklenmemelidir.

2.3. Editoryal Yardımcılar

Editörler, dilsel iyileştirme, yazım denetimi veya biçimsel düzenleme amaçlı YZ araçlarını kullanabilir. Ancak editoryal kararlar yalnızca bilimsel değerlendirme temelli olmalı; yapay zekanın yönlendirmesine dayanmamalıdır.

3. Etik İhlaller ve Yayın Politikası Açısından YZ Kullanımı

3.1. YZ ile İlgili İntihal ve Sahtecilik

YZ araçlarının veri uydurma, sahte kaynak üretme, manipülatif analiz sonuçları veya otomatik içerik çoğaltımı gibi etik dışı biçimlerde kullanımı bilimsel suistimal olarak kabul edilir. Bu tür durumlarda makale doğrudan reddedilir ve gerekirse ilgili kurumlara bildirim yapılır.

3.2. Tespit ve İzleme

JOSSA, yapay zekayla üretilmiş içeriklerin tespitine yönelik özel yazılımlar ve yapay zeka izleme araçları kullanma hakkını saklı tutar

3.3. İnsan Katkısı ve ORCID İlişkisi

Yazar(lar), bilimsel sorumluluğu üstlendiklerini göstermek amacıyla ORCID numaraları ile kimliklerini belirtmelidir. Yapay zeka destekli içeriklerde dahi insan katkısının ön planda olduğu açıkça anlaşılmalıdır.

4. Politikanın Güncellenmesi ve Uygulama

Bu politika, yapay zeka teknolojilerindeki gelişmelere paralel olarak düzenli aralıklarla güncellenir. Yazarlar, hakemler ve editörler, JOSSA’ya makale göndererek bu politikayı kabul etmiş sayılır. Politikaya aykırı eylemler, JOSSA'nın yayın etiği kurallarına göre değerlendirilir.