Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Journal of Sports Science Academy (JOSSA), yayın süreçlerinde uluslararası etik standartları benimseyen bir bilimsel dergidir. Dergimiz, Committee on Publication Ethics (COPE), International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE), Directory of Open Access Journals (DOAJ), Open Access Scholarly Publishers Association (OASPA) ve World Association of Medical Editors (WAME) gibi önde gelen uluslararası kuruluşların yayınladığı etik ilkeler çerçevesinde hareket etmektedir. JOSSA’ya gönderilen makaleler, bu etik kurallar çerçevesinde değerlendirilir. Yayın sürecine katılan tüm paydaşlar (yayıncılar, editörler, yazarlar ve hakemler), bu ilkelere uymakla yükümlüdür.
1. Editörler İçin Etik İlkeler ve Sorumluluklar
1.1. Tarafsızlık ve Nesnellik
Editörler, gönderilen makaleleri yalnızca bilimsel içeriklerine dayanarak değerlendirir. Değerlendirme sürecinde yazarların kimlik bilgileri, cinsiyetleri, etnik kökenleri, dini inançları, politik görüşleri veya kurumsal bağlantıları dikkate alınmaz.
1.2. Gizlilik
Editörler, değerlendirme sürecindeki tüm bilgilerin gizliliğini korumakla yükümlüdür. Makalelerle ilgili veriler yalnızca değerlendirme sürecine doğrudan dahil olan kişilerle (örneğin, hakemler) paylaşılır.
1.3. Çıkar Çatışmalarından Kaçınma
Editörler, çıkar çatışması durumunda sürecin bağımsız bir editör tarafından yönetilmesini sağlar. Ayrıca, kendi makalelerine ilişkin değerlendirme süreçlerine müdahil olmaktan kaçınır.
1.4. Hakemlik Sürecinin Yönetimi
Editörler, çift kör hakemlik yöntemini uygular ve hakemlerin bağımsızlığını garanti eder. Hakemlerin adil ve tarafsız bir değerlendirme yapmasını sağlamak için gerekli rehberlik sunar.
1.5. Etik İhlallerine Müdahale
Editörler, intihal, sahtecilik, veri manipülasyonu gibi etik ihlalleri tespit ettiğinde, gerekli inceleme ve müdahaleleri başlatır. Gerekli durumlarda, makalenin geri çekilmesi veya düzeltilmesi sağlanır.
1.6. Karar Alma Sürecinde Bilimsellik
Editörler, yayımlanacak makalelere ilişkin kararlarını hakem değerlendirmeleri, bilimsel geçerlilik ve özgünlük gibi unsurlara dayanarak alır.
1.7. Yayın Süreçlerini Şeffaf Yönetme
Editörler, derginin yayın politikalarının açık ve anlaşılır olmasını sağlamakla yükümlüdür. Süreçlerin işleyişi konusunda yazarlar ve hakemlere şeffaf bilgilendirme yapar.
2. Yazarlar İçin Etik İlkeler ve Sorumluluklar
2.1. Özgünlük ve İntihalden Kaçınma
Yazarlar, sundukları çalışmanın tamamen özgün olduğunu beyan etmelidir. Başka çalışmalardan yapılan alıntılar uygun şekilde belirtilmeli ve kaynaklara doğru şekilde atıfta bulunulmalıdır.
2.2. Doğru Atıf Uygulaması
Kullanılan kaynaklar eksiksiz bir biçimde atıf kurallarına uygun olarak belirtilmelidir. Kaynak eksikliği, yanlış atıf veya yanıltıcı referanslar etik ihlal olarak değerlendirilir.
2.3. Araştırma ve Yayın Etiği
İnsan veya hayvan deneklerle yapılan çalışmalar için gerekli etik kurullarından alınan onay belgeleri makale ile birlikte sunulmalıdır. Bu onayların detayları çalışmanın yöntem kısmında açıkça belirtilmelidir.
2.4. Çıkar Çatışmalarının Beyanı
Yazarlar, çalışmalarıyla ilgili mevcut veya potansiyel çıkar çatışmalarını açıkça beyan etmekle yükümlüdür.
2.5. Veri Şeffaflığı ve Erişim
Araştırmaya ait ham veriler, gerektiğinde editörler veya hakemler tarafından incelenmek üzere saklanmalı ve erişime açık hale getirilmelidir.
2.6. Tüm Katkıların Beyanı
Makalede adı geçen tüm yazarlar, çalışmaya anlamlı bir katkıda bulunmuş olmalıdır. Yazarlar, yazarlık sırasını ve sorumluluk paylaşımını makale gönderimi öncesinde kararlaştırmalıdır.
2.7. Düzeltme ve Geri Çekme
Yayımlanan bir makalede önemli bir hata fark edilirse, yazarların editörleri bilgilendirerek düzeltme yayımlanmasını veya makalenin geri çekilmesini talep etmeleri beklenir.
3. Hakemler İçin Etik İlkeler ve Sorumluluklar
3.1. Tarafsızlık ve Bilimsellik
Hakemler, makaleleri yalnızca bilimsel katkısına dayanarak değerlendirir. Yazarların kişisel özellikleri veya kurumsal bağlantıları değerlendirme sürecini etkilememelidir.
3.2. Gizlilik
Hakemler, değerlendirme sürecinde edindikleri bilgileri üçüncü taraflarla paylaşamaz. Değerlendirme sürecinin gizliliğini korumakla yükümlüdürler.
3.3. Çıkar Çatışmalarından Kaçınma
Hakemler, çıkar çatışması durumunda dergiyi bilgilendirerek değerlendirme sürecinden çekilmelidir.
3.4. Zamanında ve Nitelikli Değerlendirme
Hakemler, kendilerine verilen değerlendirme görevini belirtilen süre içinde tamamlamalıdır. Değerlendirme süreci, yapıcı, ayrıntılı ve bilimsel temellere dayalı olmalıdır.
3.5. Etik Şikayetlerin Bildirimi
Hakemler, makalede fark ettikleri etik ihlalleri (örneğin, intihal veya veri manipülasyonu) dergi editörüne rapor etmelidir.
4. Etik İhlallerine Yönelik Prosedürler
4.1. İhlal Tespiti ve Müdahale
Etik ihlal şüphesi olan durumlarda, COPE rehberleri doğrultusunda incelemeler başlatılır. İhlal doğrulanırsa:
- Makale reddedilir.
- Yayınlanmışsa geri çekme prosedürü uygulanır.
- Gerekirse ilgili kurumlar bilgilendirilir.
4.2. Düzeltme ve Geri Çekme
Yayımlanan bir makalede hata tespit edildiğinde:
- Küçük düzeltmeler için düzeltme notu yayımlanır.
- Ciddi sorunlarda makale geri çekilir ve okuyucular bilgilendirilir.
5. Yayıncı İlkeleri ve Sorumlulukları
5.1 Şeffaflık ve Bağımsızlık
Yayıncı, derginin tüm yayın süreçlerinde tarafsızlığı ve editoryal bağımsızlığı garanti eder. Editör kararlarına müdahale etmez.
5.2. Açık Erişim ve Lisanslama
Tüm makaleler, CC BY-NC-ND lisansı altında açık erişim olarak yayımlanır.
5.3. Düzenli Yayın
Yayıncı, cilt ve sayıları zamanında yayımlamayı ve okuyuculara erişilebilir hale getirmeyi taahhüt eder.
5.4. Araştırma Etiği ve Fikri Mülkiyet
İnsan ve hayvan araştırmalarıyla ilgili yasal ve etik gerekliliklerin yerine getirilmesini sağlar. Ayrıca fikri mülkiyet haklarını ve telif haklarını korur.
